Heb je in het verleden anoniem sperma gedoneerd? Dan ben je niet direct vindbaar voor jouw donorkind(eren). Hieronder lees je wat jouw rechten en plichten zijn, waarom het belangrijk is om uit de anonimiteit te treden en wat je kunt doen om jezelf kenbaar te maken.
Als je voor 1 juni 2004 sperma gedoneerd hebt, is de kans groot dat je anoniem gedoneerd hebt. Lange tijd was anoniem doneren de norm. Door (internationale) adopties zag men steeds meer het belang van afstammingsinformatie in. Dit heeft ervoor gezorgd dat er meer openheid over donorconceptie kwam en de anonimiteit van donoren ter discussie werd gesteld. Vanaf 1 juni 2004 is de Wet Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting ingegaan en daarmee is het anoniem doneren van sperma in Nederland niet meer mogelijk.
Waarom gaan donorkinderen op zoek?
Veel donorkinderen zijn nieuwsgierig naar de donor. Ze zijn benieuwd of ze op hem lijken, qua innerlijk en uiterlijk. Voor een deel van de donorkinderen is het in contact komen met de donor een wens. Er zijn ook donorkinderen die dagelijks bezig zijn met het niet-kennen van een deel van hun afkomst. Het achterhalen van medische informatie kan ook een reden zijn om op zoek te gaan naar de donor. De meeste donorkinderen zoeken geen vaderfiguur. Het is voor hen wel belangrijk om de donor een keer gesproken te hebben.
Veel donorkinderen voelen dus de behoefte om op zoek te gaan naar de donor. Maar hoe kun je zoeken als je helemaal geen gegevens hebt, of als de gegevens van de kliniek onjuist of vernietigd zijn? Dan kun je nog zoeken met je DNA. Dit kan bijvoorbeeld door je DNA-profiel op te laten nemen in de Fiom KID-DNA Databank. Door middel van het vergelijken van DNA-profielen van donoren en donorkinderen kan verwantschap worden aangetoond.
Waarom donoren uit de anonimiteit treden?
Gelukkig besluiten steeds meer anonieme donoren zich bekend te maken door zich bijvoorbeeld in te schrijven in de Fiom KID-DNA Databank. Als je je inschrijft een DNA Databank ben je vindbaar voor jouw donorkinderen. Donoren hebben allerlei redenen om uit de anonimiteit te treden zo blijkt uit ons onderzoek. De helft van de donoren geeft aan dat zij donorkinderen de kans willen geven om hun oorsprong te begrijpen. De andere helft noemt motieven gericht op zichzelf, bijvoorbeeld omdat zij nieuwsgierig zijn naar kinderen die zijn ontstaan uit hun donatie. Meestal is een combinatie van beiden een reden om uit de anonimiteit te treden.
Factsheet Spermadonoren maken zich bekend
In deze factsheet lees je de onderzoeksresultaten terug: wat is de motivatie van spermadonoren om hun anonimiteit op te heffen? Wanneer is motivatie om de anonimiteit op te heffen ontstaan? Wat zijn motieven om uit de anonimiteit te treden?
Wat zijn de rechten en plichten van anonieme donoren?
Donorkinderen hebben goede bedoelingen bij het zoeken naar de donor. Ze zijn niet op zoek naar een vaderfiguur of een erfenis, maar naar informatie over zichzelf. Als donor hoef je ook niet bang te zijn voor financiële gevolgen. Een donorkind kan tegenover de donor geen enkele aanspraak maken op financiële ondersteuning, erfenis of een omgangsregeling. Omgekeerd geldt ook dat jij geen aanspraak maakt op een omgangsregeling met je donorkind. Ook een positieve DNA-test brengt daar geen verandering in.
Overweeg je je in te schrijven in een DNA-databank?
Als je nadenkt over inschrijven in een DNA-databank, kun je jezelf een aantal vragen stellen:
- Wat zijn mijn verwachtingen en wat wil ik bereiken?
- Wil ik enkel informatie doorgeven, of wil ik de ander ook graag ontmoeten en misschien zelfs een relatie opbouwen?
- Is de timing goed? Je inschrijven in een DNA-databank kan een flinke impact hebben op je leven. Het kan fijn zijn om je in te schrijven op een relatief rustig punt in je leven, zodat je niet in beslag wordt genomen door andere belangrijke zaken.
- Wat als ik ineens heel veel donorkinderen vind die van mij afstammen? Wat voor impact heeft dat op mijn leven?
- Wat is de impact op relaties met mijn naasten? Ook je partner en kinderen zijn betrokkenen. Zijn zij op de hoogte van je donatie? Of hoe zou je hen willen inlichten? Welk effect heeft je inschrijving op hen? Wat zijn dan hun ideeën hierover? Het zoeken naar je donorkinderen beïnvloedt het hele gezin. Probeer van tevoren te bedenken wat die impact zal zijn.
- Heb ik steun uit mijn omgeving? Familie kan een grote steun zijn in dit proces. Je inschrijven en wachten op een match kan een lange weg zijn met verschillende emoties. Dan is het fijn om terug te kunnen vallen op anderen en om soms eens van gedachten te wisselen met iemand.
Wat biedt Fiom?
Neem de tijd om na te denken over bovenstaande vragen. Fiom kan je hierbij helpen. Wij bieden donoren de mogelijkheid tot een gratis en vrijblijvend gesprek. Dit kan op allerlei momenten: wanneer je nog twijfelt over inschrijven, bij de inschrijving zelf of bij uitwisseling van informatie bij een match. Neem hierover contact met ons op.
Het lezen van ervaringsverhalen van andere donoren geeft je een beeld van wat je kunt verwachten.