Dit artikel presenteert de bevindingen van de onderzoeksliteratuur over openheid van ouders bij donorconceptie in verschillende landenplekken ter wereld. Ook de redenen om kinderen te vertellen over de manier waarop ze zijn verwekt en wat de beste leeftijd is om dit te doen komt aan bod. Tot slot biedt het artikel een aantal praktische tips voor het voeren van deze gesprekken met donorkinderen.
Samenvatting
In steeds meer landen verboden om anoniem zaad te doneren. Dit heeft ertoe geleid dat ouders vaker aan hun kinderen vertellen dat ze donorkinderen zijn. Ook in landen waar nog wel gebruik kan worden gemaakt van een anonieme zaaddonor, vertellen ouders steeds vaker aan hun kind dat ze met hulp van een donor verwekt zijn.
Waarom vertellen?
De beslissing van ouders om hun kind te vertellen over de donorconceptie, wordt beïnvloed door een aantal (inter)persoonlijke, sociale en familiaire factoren. De meest voorkomende reden is het feit dat ouders vinden dat hun kind het recht heeft op deze informatie en ze graag een eerlijke en open band houden met hun kind. Een andere reden om hun kind te informeren is inzicht geven in eventuele belangrijke medische informatie. Ook is er het risico op een toevallige ontdekking omdat familieleden mogelijk wel op de hoogte zijn. Dit kan leiden tot een gevoel van teleurstelling en verraad.
Sommige ouders zijn bang dat wanneer ze het vertellen het kind meer afstand ze neemt of dat het een hoop stress oplevert. Donorkinderen ervaren echter meer positieve gevoelens naar hun ouders als zij op jonge leeftijd geïnformeerd worden.
Wanneer vertellen?
Sommige ouders informeren hun kinderen al op jonge leeftijd, zodat het onderdeel wordt van hun levensverhaal. Anderen wachten tot hun kind seksuele voorlichting krijgt op school. Er is nooit een perfect moment en het is vaak een proces van vertellen en nieuwe vragen beantwoorden over langere tijd. Wel laat onderzoek zien dat kinderen het vervelend vinden wanneer ze het gevoel krijgen dat hun ouders lange tijd iets voor ze hebben achtergehouden.
Hoe vertellen?
Er is niet per definitie een juiste manier om deze boodschap te brengen, wel is het belangrijk om de aard van de boodschap positief te houden. Zo kan het helpen om in te gaan op het creëren van een liefdevolle familie, in plaats van het creëren van het kind zelf. Het concept van 'liefde maakt een familie' kan hierbij voor alle soorten families helpen. Vanaf de leeftijd van zeven kunnen kinderen wat meer gecompliceerde details over het verwekken van kinderen begrijpen, dan kan er bijvoorbeeld ingegaan worden op het ‘missen’ of ‘niet werken van een bepaald lichaamsdeel.