Iedereen heeft het recht om te weten van wie hij of zij afstamt. Donorkinderen verwekt voor 2004 met een anonieme donor weten niet van wie zij afstammen. Zij weten ook niet of en hoeveel andere donorkinderen dezelfde donor hebben. Via DNA kun je op zoek gaan naar biologische verwanten. Dit kan via de Fiom KID-DNA Databank en via internationale DNA-databanken. Wat zijn de verschillen? Welke databank past het beste bij jou? Kan het ook waardevol zijn om jezelf in meerdere databanken in te schrijven?
Fiom KID-DNA Databank
Iedereen heeft het recht om te weten van hij afstamt. Dat is in 2010 voor Fiom en het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) te Nijmegen de aanleiding geweest om de Fiom KID-DNA Databank op te richten. Deze databank geeft donorkinderen de mogelijkheid om op zoek te gaan naar hun anonieme donor. Voor onderzoek naar matches tussen donor en donorkind wordt in de Fiom KID-DNA Databank gebruikt gemaakt van de Short Tandem Repeat (STR)-techniek. Bij deze techniek ligt de focus op het onderzoeken van verwantschap tussen ouder en kind, in dit geval een donor en een donorkind.
In de afgelopen jaren is steeds duidelijker geworden dat de zoektocht van donorkinderen niet alleen gericht is op de donor maar dat er ook grote behoefte is aan informatie over halfbroers en -zussen. De techniek die gebruikt wordt in de Fiom KID-DNA Databank is onvoldoende geschikt om verwantschap tussen donorkinderen onderling aan te tonen. Gelukkig hebben er zich in de afgelopen jaren ook andere initiatieven ontwikkeld die mensen in staat stellen op zoek te gaan naar biologische verwanten. Zo is zoeken naar halfbroers en -zussen via verschillende internationale DNA-databanken mogelijk.
Internationale DNA-databanken
Sinds 2017 zoeken donorkinderen veelal via internationale DNA-databanken naar genetische verwanten. In deze databanken wordt gebruikt gemaakt van een andere DNA-techniek, namelijk de single nucleotide polymorfisme (SNP)-techniek. Deze techniek maakt het mogelijk om via DNA verschillende soorten verwanten te vinden. Van heel dichtbij (bijvoorbeeld een broer) naar heel ver weg (bijvoorbeeld een achter-achter-achternicht). Via deze route kunnen uiteenlopende verwanten gevonden worden, waarbij sprake is van een gemeenschappelijke voorouder. Hoe dichter je bij de gezamenlijke voorouder staat, hoe nauwer de verwantschap. Soms is aanvullend stamboomonderzoek nodig om DNA-matches te begrijpen en te verifiëren. Via deze weg is het mogelijk om halfbroers en -zussen en ook de donor zelf te vinden.
Wat betekent het verschil in DNA-techniek voor jou?
De Fiom KID-DNA Databank richt zich op verwantschap tussen donor en donorkind. Via een match met een donorprofiel kunnen donorkinderen onderling aan elkaar gematcht worden. Je stamt dan allebei af van dezelfde donor wat betekent dat jullie halfbroer of -zus van elkaar zijn. Verwantschappen tussen donorkinderen zonder dat er een donorprofiel bij betrokken kunnen niet tot nauwelijks aangetoond worden binnen de Fiom KID-DNA Databank.
Via de internationale DNA-databanken word je aan biologische verwanten gematcht. Soms is dit iemand die verder van je af staat, in andere gevallen match je direct aan een halfbroer of -zus of donor. Al veel donorkinderen hebben op deze manier donorverwanten gevonden.
Doordat de techniek in de internationale DNA-databanken beter toegerust is op de match tussen donorkinderen onderling kan het voorkomen dat er via die weg wel een match gevonden wordt tussen twee donorkinderen, terwijl deze match niet uit de Fiom KID-DNA Databank naar voren komt. Er is eerst een link met een donorprofiel nodig voordat de match tussen deze donorkinderen naar voren komt uit de Fiom KID-DNA Databank. Het kan dus waardvol zijn om via beide routes op zoek te gaan naar biologische familie.
Wat is het verschil in de kosten en begeleiding van DNA-databanken?
De kosten van de Fiom KID-DNA Databank en inschrijvingen van donoren en donorkinderen worden vergoed door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, als de donatie of verwekking in Nederland plaatsvond voor juni 2004. Dit geldt ook voor de begeleiding die je van Fiom krijgt. Voor het opstellen van een virtueel donorprofiel is soms aanvullend onderzoek nodig waar een eigen bijdrage aan verbonden is.
Voor de actuele kosten van de verschillende internationale DNA-Databanken verwijzen we je door naar de pagina van de DNA-databanken. Bij deze DNA-databanken word je niet begeleid bij een match. Heb je hier wel behoefte aan, dan kan Fiom of Stichting Donorkind met je meedenken.
Hoe is de privacy geregeld bij de DNA-databanken?
Er worden hoge eisen gesteld aan de betrouwbaarheid en privacy van de Fiom KID-DNA Databank. De Fiom KID-DNA Databank is onafhankelijk van opzet en er wordt niet gelinkt naar enig ander register. Daarnaast wordt discretie gegarandeerd en zal de data nooit voor commerciële doeleinden worden gebruikt.
Er wordt in de media en politiek veel gesproken over de betrouwbaarheid en privacy van internationale DNA-databanken. Wij raden aan om de ontwikkelingen van de DNA-databanken te blijven volgen en de privacyverklaring of het regelement van de DNA-databank waar jij je inschrijft te lezen. Meer informatie over privacy.
Ervaringen van donorkinderen
Ben je benieuwd naar ervaringen van andere donorkinderen? Lees dan hun ervaringen. Je kunt ook zelf je verhaal insturen.
