01/05/2023 - Publicatie onderzoek naar laat ontdekte zwangerschappen
Stel je voor … je hebt elke maand bloedingen en je hebt geen dikke buik. Zou jij dan doorhebben dat je zwanger bent? Fiom deed onderzoek naar mogelijke verklaringen voor het ontdekken van een zwangerschap bij 30 weken, of later. Ons onderzoek is deze week gepubliceerd in het internationale wetenschappelijk tijdschrift Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology. Via dit tijdschrift bereiken we een brede doelgroep aan professionals die werken binnen de verloskunde en gynaecologie.
Wat is de aanleiding voor het onderzoek?
Fiom ontving ervaringsverhalen over het laat ontdekken van een zwangerschap. Hieruit kwam naar voren dat mensen die dit meemaken vaak negatieve reacties krijgen uit hun omgeving. Ook merkten hulpverleners, die vrouwen en mannen begeleiden bij een voornemen tot afstand ter adoptie, dat veel van hen de zwangerschap laat hadden ontdekt. Het laat ontdekken van een zwangerschap kan grote gevolgen hebben voor iemand persoonlijk, de partner en de familie. Vooral als zij te maken krijgen met vooroordelen en ongeloof. Fiom startte dit onderzoek om beter te begrijpen hoe het kan dat iemand een zwangerschap laat ontdekt en wat de persoonlijke ervaringen zijn van mensen die dit meemaken.
Hoe hebben we het onderzoek uitgevoerd?
Voor dit onderzoek hebben we 8 vrouwen geïnterviewd die hun zwangerschap ontdekten bij 30 weken, of later. Verder interviewden we 9 verloskundigen en gynaecologen die ervaring hebben met laat ontdekte zwangerschappen.
Wat zijn de belangrijkste conclusies uit ons onderzoek?
- Vrouwen geven aan dat zij de zwangerschap niet opmerkten door het wegblijven van zwangerschapssymptomen
Uit ons onderzoek blijkt dat vrouwen het laat ontdekken van de zwangerschap vooral verklaren doordat zij geen duidelijke zwangerschapssymptomen hadden. Voorbeelden hiervan zijn dat hun buik niet groeide en dat ze nog steeds maandelijkse bloedingen hadden.
Minder opvallende symptomen, zoals moeheid en wisselende emoties, merkten ze niet op. Ze denken dat dit komt doordat:
- ze niet goed genoeg hebben gelet op veranderingen in hun lichaam;
- ze dachten dat veranderingen in hun lichaam met iets anders te maken hadden, bijvoorbeeld een ziekte of operatie;
- ze mentaal afgeleid waren, bijvoorbeeld door stress of een trauma.
Bovendien kregen twee vrouwen een negatieve uitslag bij het doen van een zwangerschapstest, terwijl zij toen al wel zwanger waren.
- Vrouwen en zorgverleners geven verschillende verklaringen
Verloskundigen en gynaecologen zien mentale stress en angst als de belangrijkste reden voor het laat ontdekken van een zwangerschap. Het wegblijven van zwangerschapssymptomen kwam minder vaak terug in hun verklaringen. De verklaringen van zorgverleners zijn dus anders dan de verklaringen van vrouwen die dit zelf hebben meegemaakt.
- Vrouwen voelen zich vaak niet serieus genomen door verloskundigen en gynaecologen
De meeste vrouwen in ons onderzoek kregen negatieve reacties van zorgverleners en voelden zich niet serieus genomen. Mensen die een zwangerschap laat ontdekken kunnen zorgverleners tegenkomen die hun persoonlijke verklaringen niet erkennen, waardoor zij zich niet gehoord en begrepen voelen.
- Er zijn meerdere verklaringen
Het is niet mogelijk om één enkele verklaring te geven voor het laat ontdekken van een zwangerschap. Er zijn veel verschillende ervaringen én er zijn geen duidelijke kenmerken die bij alle onopgemerkte zwangerschappen voorkomen.
Wat leren we hiervan voor de praktijk?
Op basis van ons onderzoek hebben we de volgende aanbevelingen voor zorgverleners:
-
houd er rekening mee dat het wegblijven van zwangerschapssymptomen een rol kan spelen bij een laat ontdekte zwangerschap;
-
neem de persoonlijke verklaringen van vrouwen serieus en veroordeel hen niet;
-
bekijk elke situatie opnieuw. Er zijn meerdere verklaringen voor het laat ontdekken van een zwangerschap.
Publiekscampagne
Fiom vindt het belangrijk dat er meer begrip komt voor de mensen die dit meemaken. Daarnaast willen we dat de begeleiding bij een laat ontdekte zwangerschap beter aansluit bij persoonlijke situaties en behoeftes. Daarom lanceerden we een campagne om dit bespreekbaar te maken en meer begrip te creëren.
Lees hier het artikel (in het Engels)
van Brouwershaven, A. C., Dijkstra, C. I., Bolt, S. H., & Werdmuller, A. M. (2023). Discovering a pregnancy after 30 weeks: a qualitative study on explanations for unperceived pregnancy. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 44(1), 2197139
Lees hier een vakpublicatie (in het Nederlands)
Werdmuller, A. M., & van Brouwershaven, A. C. (2024). Verbeterpunten in de zorg bij een onopgemerkte zwangerschap. Nederlands Tijdschrift voor Obstetrie & Gynaecologie. 137. www.ntog.nl