Op zoek naar de roots na interlandelijke adoptie

01/06/2022 

Het CBS onderzocht het zoekgedrag van interlandelijk geadopteerde personen naar meer informatie over de adoptie en achtergrond. Fiom heeft in samenwerking met het CBS de resultaten van dit onderzoek samengevat in een overzichtelijke factsheet. 

Enquêteonderzoek

In 2021 is het rapport “Commissie onderzoek interlandelijke adoptie in het verleden” gepubliceerd als resultaat van een onafhankelijk onderzoek naar de gang van zaken rondom oude internationale adopties en de rol van de Nederlandse overheid hierbij. Het CBS onderzocht in 2020 voor de commissie welke zoektocht geadopteerde personen hebben afgelegd naar meer informatie over hun achtergrond en adoptie. Het CBS voerde een representatief enquêteonderzoek uit onder interlandelijk geadopteerde personen, geboren in de periode 1970 - 1998.  Door middel van toeval (random steekproef) zijn 11.456 geadopteerde personen uitgenodigd voor het onderzoek, waarvan 3.454 personen de online vragenlijst hebben ingevuld. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 35 jaar en 55% was vrouw. De meeste deelnemers zijn geboren in Colombia, India, Sri Lanka, China, Zuid-Korea en Indonesië.  

Informatie van adoptieouders 

De meeste geadopteerde volwassenen vinden dat de ouders open zijn geweest over de adoptie (90%) en geven aan dat de ouders uit zichzelf informatie hebben gedeeld over de adoptie (70%) of nadat zij hierom gevraagd hebben (20%). Echter, twee op de drie geadopteerden gaf aan dat er tijdens de zoektocht informatie niet bleek te kloppen, waaronder de geboorteakte, de geboortedatum, de naam van de biologische ouders of de reden van afstand tot adoptie. 

Eigen zoektocht naar informatie

De helft van de geadopteerde volwassenen is zelf op zoek gegaan naar meer informatie over hun achtergrond. De meest genoemde redenen voor de zoektocht naar informatie waren dat ze meer wilden weten over waar ze vandaan kwamen (82%) en over de biologische familie (69%), bijvoorbeeld of ze op de familie lijken en of ze broers/zussen hebben. Personen die niet op zoek gingen naar meer informatie over hun achtergrond, geven vooral aan dat ze daar geen behoefte aan hadden (73%), maar ook dat ze niet weten waar ze moeten beginnen (17%), dat ze het emotioneel te zwaar vinden (10%) en dat ze de kosten te hoog vinden (8%). Echter, 35% van deze groep overweegt in de toekomst wel op zoek te gaan naar meer informatie. Uit de vragenlijst kwam ook naar voren dat er behoefte is aan één informatiepunt waar geadopteerden terecht kunnen met alle vragen en problemen die ontstaan tijdens hun zoektocht. Op dit moment vindt men deze hulp onvoldoende beschikbaar. 

Resultaten van de zoektocht 

Eén op de vijf personen die op zoek gingen, heeft (nog) geen informatie over hun achtergrond gevonden. Wel hebben ongeveer één op de drie geadopteerden die een zoektocht hebben ondernomen, contact gehad met hun biologische vader of moeder (35%) en met overige biologische familieleden (36%). Om er zeker van te zijn dat een zoekactie succesvol is, bestaat tegenwoordig de mogelijkheid om gebruik maken van een DNA-test. Van de personen die zijn gaan zoeken, geeft 7% aan dat zij een DNA-test hebben gedaan om te controleren of gevonden biologische familieleden inderdaad verwant zijn. Tenslotte geven weinig geadopteerden aan dat ze tegengewerkt zijn door instellingen in hun geboorteland (7%) of in Nederland (4%).

Zoektocht per adoptieland

Uit het onderzoek blijkt dat er grote verschillen zijn tussen landen wat betreft de uitkomst van de zoektocht. Van de geadopteerde personen uit Bangladesh en China heeft 8% alle informatie gevonden die zij zochten, ten opzichte van 15-23% in de andere landen. Ook bleek de gevonden informatie bij personen die geadopteerd zijn uit Bangladesh (97%) en China (85%) het vaakst gedeeltelijk of volledig onjuist. Geadopteerde personen uit India, Bangladesh en Zuid-Korea zijn het vaakst tegengewerkt door instellingen uit het geboorteland of Nederland.