In 1948 vond de eerste behandeling met kunstmatige inseminatie met donorzaad in Nederland plaats. Het exacte aantal donoren en donorkinderen in Nederland is niet bekend. Precieze getallen ontbreken omdat gegevens van donorkinderen en donoren voor 2004 niet systematisch werden bijgehouden en er ook geen centraal register bestond. Naar schatting zijn tussen 1948 en 2004 ongeveer 40.000 donorkinderen geboren.
Met het ingaan van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting in 2004 worden de gegevens van sperma-, eicel- en embryodonoren landelijk geregistreerd. Dit systeem wordt beheerd door de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting (Sdkb). Zelfinseminaties die plaatsvinden buiten een medische instelling en behandelingen in het buitenland worden niet bijgehouden.
Hoeveel donorkinderen zijn er sinds 2004?
In het centraal register staan geen directe cijfers over geboortes van donorkinderen. Het register geeft wel informatie over het aantal behandelingen met donorzaad, donoreicellen en donorembryo’s. Alleen de behandelingen die leiden tot een zwangerschap worden geregistreerd. Gegevens vanaf 2004 zijn te vinden in de jaarverslagen van de Sdkb en worden hier verkort weergegeven.
Spermadonatie
Volgens het Sdkb-jaarverslag van 2021 staan er in het centraal register in totaal 17.377 registraties van behandelingen met donorzaadcellen opgenomen.
Eiceldonatie
Het aantal behandelingen met donoreicellen in 2021 is vrijwel even hoog als de twee jaar ervoor. Er zijn signalen dat vrouwen naar het buitenland gaan voor kunstmatige bevruchting met donoreicellen. In deze situaties worden gegevens niet bij Sdkb geregistreerd.
Het totaal aantal geregistreerde behandelingen met donoreicellen is 918.
Embryodonatie
Het aantal geregistreerde behandelingen met donorembryo’s is na jaren van relatieve stabiliteit gestegen ten opzichte van voorgaande jaren. Het totaal aantal geregistreerde behandelingen met donorembryo’s is 323.
Hoeveel donorkinderen gaan op zoek naar informatie?
Via de Sdkb
Donorkinderen en hun ouders kunnen verschillende soorten informatie van de donor opvragen. Dit is te verdelen in sociale en fysieke donorgegevens, medische donorgegevens en persoonsidentificerende donorgegevens. Onderstaande tabel geeft de verschillende type aanvragen van de afgelopen 5 jaar weer.
Via de Fiom KID-DNA Databank
Vóór 2004 was er geen verplichte registratie van behandelingen met kunstmatige inseminatie met donorzaad. Donoren die in die periode gedoneerd hebben en donorkinderen die destijds verwekt zijn kunnen door middel van de Fiom KID-DNA Databank op zoek naar verwanten. Sinds de oprichting van de Fiom KID-DNA Databank in 2010 hebben 962 donoren en 3.001 donorkinderen zich aangemeld (t/m 18 juni 2024).
De KID-DNA Databank is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een databank waarin 3.963 mensen staan ingeschreven. Over de jaren heen is de databank meer bekend geworden door onder andere berichtgeving in de media. Steeds meer donorkinderen en donoren schrijven zich dan ook in. Hoe meer mensen er in de databank staan, hoe groter de kans op een match.
Inmiddels zijn 321 donoren gematcht met één of meerdere donorkinderen, 962 donorkinderen gematcht met hun donor en 623 donorkinderen gematcht met een virtueel donorprofiel.
In de grafieken hieronder zie je hoeveel procent van de donoren en donorkinderen die zijn ingeschreven in de Fiom KID-DNA Databank een match hebben.
Grafieken percentage matches van donoren en donorkinderen in de Fiom KID-DNA Databank t/m 18 juni 2024.
Via internationale DNA-databanken
Bovenstaande cijfers geven alleen het aantal donoren en donorkinderen weer dat op zoek is naar verwanten via de Fiom KID-DNA Databank. De groep donorkinderen die zoekt naar verwanten is echter groter omdat veel donorkinderen en steeds meer donoren (ook) op zoek gaan naar verwanten via internationale DNA-databanken. Hiervan zijn geen cijfers bekend.