Sommige mensen weten van jongs af aan dat zij met behulp van een eicel- of spermadonor zijn verwekt. Anderen horen dit pas als tiener of volwassene. Hoe je dit als donorkind te weten komt, kan erg verschillen. Zo zijn er ouders die het hun kind goed voorbereid vertellen met veel aandacht en steun. Maar er zijn ook situaties waarin je plotseling geconfronteerd wordt met dat je een donorkind bent. Bijvoorbeeld tijdens een familieruzie, door een medische vraag of via iemand anders dan je ouders.
Wel, niet of pas later in je leven op de hoogte zijn van je ontstaansgeschiedenis, kan veel verschil maken. Donorkinderen die opgroeien met het idee dat er een sperma- of eiceldonor was die hun ouder(s) geholpen heeft, hebben vaak minder moeite met het feit dat ze donorkind zijn. Je weet niet beter en het is duidelijk hoe je ontstaan bent, zeker als je over voldoende afstammingsinformatie beschikt. Als je pas later op de hoogte wordt gebracht dat je een donorkind bent, kan dit veel impact hebben.
Waarom hebben mijn ouders het niet (eerder) verteld?
Veel ouders vertelden voorheen hun kind niet over het gebruik van een donor om hun kinderwens te vervullen. Met name ouders die langer geleden deze keuze maakten, hebben dit geheim gehouden voor hun omgeving en vaak ook voor het kind zelf. Dit kan verschillende redenen hebben:
- Vroeger kreeg men van de dokter het advies om niets aan het kind te vertellen over de verwekking met behulp van een donor. In die tijd was het niet gebruikelijk om het advies van een arts in twijfel te trekken.
- Door een gevoel van schaamte omdat ze geen kinderen konden krijgen en/of schaamte over de behandeling.
- Ouders kunnen zich er zorgen om maken dat het ontbreken van een biologische band moeilijk zou zijn voor de relatie met je kind.
- Omdat ouders angst hebben om afgewezen te worden.
- In een poging het kind te beschermen tegen het gevoel anders te zijn.
- Om frustratie over het ontbreken van informatie over de donor te voorkomen.
- Omdat ouders niet weten hoe ze het aan kun kind kunnen vertellen en het lastig vinden om erover te praten.
- Omdat ouders het voor zich uitschuiven en nooit het juiste moment vinden.
Annelies (28 jaar): Toen ik 24 jaar was, hoorde ik dat ik was verwekt met behulp van een spermadonor. Het was helemaal niet de bedoeling dát ik het zou weten, mijn ouders verspraken zich. Dat was heel ingrijpend. Ik was in shock en wist niet wat ik moest zeggen. Ook al had ik altijd al een vermoeden dat er iets was. Dan ineens moet je je eigen verhaal gaan herschrijven. Mijn jongere zus hebben ze het wel gepland verteld.
Waarom is er nu meer openheid over donorconceptie?
Tegenwoordig is er meer aandacht voor het belang van openheid over de ontstaansgeschiedenis van een gezin. Dit komt omdat er nu minder taboe heerst op onvruchtbaarheid en donorconceptie. En er is meer oog voor het belang van openheid voor de ontwikkeling van een eigen identiteit. Bovendien zijn er inmiddels volwassen donorkinderen die hun ervaringen delen. Ouders wordt nu aangeraden om van jongs af aan met kinderen over hun ontstaansgeschiedenis te praten.
Gevolgen van horen dat je een donorkind bent als je al wat ouder bent
Horen dat je een donorkind bent als je wat ouder bent, heeft vaak grote gevolgen. Je kunt je afvragen wie je nu eigenlijk precies bent en jezelf plots anders bekijken. Het kan tijd kosten en lastig zijn om te bepalen wat het nieuws precies voor jou betekent. Het kan ook zijn dat je al een vermoeden had en een bepaalde opluchting voelt, nu dit vermoeden is bevestigd. Je kunt je ook kwaad, verward of gekwetst voelen en allerlei vragen hebben zoals:
- Wat heb ik van mezelf en wat heb ik van de donor?
- Wie zie ik nu allemaal als familie en waarom?
- Wat klopt er in mijn leven en wat niet?
Steun en advies
Horen dat je een donorkind bent als je wat ouder bent, kan heel wat vragen oproepen. Deze vragen zijn heel normaal, maar kunnen erg verwarrend zijn en veel emoties oproepen. Vaak kost het tijd om alles een plekje te geven. Wil je graag over ervaringen van anderen donorkinderen lezen of wil je van gedachte wisselen met lotgenoten, kijk dan eens naar de informatie en ervaringsverhalen op deze website. Of ga naar Stichting Donorkind.
Het kan fijn zijn om met iemand te praten om je gedachten op een rijtje te zetten. Je kunt contact opnemen met Fiom voor advies en ondersteuning.
Wil je meer weten over de donor?
Het is voor ieder donorkind verschillend in welke mate hij of zij geïnteresseerd is in de donor. Misschien ben je totaal niet geïnteresseerd, of juist heel erg nieuwsgierig. Het kan ook zijn dat je enorm in beslag wordt genomen door het niet kennen van een deel van je afkomst. Dit kan je (soms zelfs dagelijks) ervaren als een groot gemis. Maar dat hoeft niet altijd zo nadrukkelijk aanwezig te zijn, het kan ook een lichte nieuwsgierigheid zijn. Interesse voor de donor kan veranderen door de jaren heen.
Het is van een aantal zaken afhankelijk of er informatie over jouw donor beschikbaar is. De belangrijkste factor die van invloed is, is jouw geboortejaar. Ben je voor 1 juni 2004 verwekt? Dan kan de donor anoniem zijn. Je kunt je dan gratis inschrijven in de Fiom KID-DNA Databank.
Ben je na 1 juni 2004 verwekt? Dan is de donor als het goed is bekend bij de SDKB (Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting ). Vanaf 1 juni 2004 ging de Wet Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting (WDKB) in, vanaf die datum is anoniem doneren niet meer toegestaan.