Ouders Carla & Mieke: het gesprek had impact, want er kon van alles veranderen

Carla en Mieke zijn de moeders van Juul. Hoe is hun wens om kinderen te krijgen uitgekomen, waar liepen ze tegenaan, wat zijn hun afwegingen geweest? Hoe kijken zij naar Juul, en naar de openheid die ze hun dochter hebben gegeven? En wat zijn hun herinneringen aan gynaecoloog Jan Wildschut? 

We namen Juuls geboortekaartje mee, waarop stond: 'Wij ontmoeten elkaar als vreemden.' Dit veroorzaakte veel reacties en vragen. Voor ons heeft dit een mooie betekenis die onze start als ouders beschrijft. We zagen Juul deels als een vreemde, omdat bij een gezin met een man en vrouw herkenning van beide ouders plaatsvindt. Een deel van Juul was echter onbekend voor ons, wat een startpunt markeerde. We zochten niet naar het vreemde, maar beseften wel de betrokkenheid van het onbekende. Dit proces met een anonieme donor duurde jaren. Het gedicht belooft Juul geen identiteit op te leggen, maar haar uitnodigt zichzelf te zijn. Onze loyaliteit blijft tijdens deze zoektocht altijd bestaan.

Gekozen voor een anonieme donor
De eerste wens was van mij, Carla, en Mieke besloot mee te doen. Ook ik wilde graag zwanger worden, maar dat lukte niet. We begonnen met pogingen met een bekende donor, een vriend van mij. Al snel merkten we dat dit lastig was, omdat hij ook betrokkenheid in de opvoeding wilde. Dat paste niet bij ons plan. We wilden zelf aan de slag en volledige verantwoordelijkheid hebben. Dit betekende dat we een andere weg moesten inslaan. De kinderwens bleef sterk aanwezig. Mieke ging onderzoeken of zij zwanger kon worden. Tegelijkertijd spraken we met mensen in vergelijkbare situaties, die nadachten over anonieme donoren of opgroeien met twee moeders.

Het was toen nog zo dat je als lesbisch koppel niet overal geholpen werd. Dus toen zijn we op zoek geweest naar waar dat zou kunnen. Het bleek toen tot onze grote verbazing in Zwolle (in het Sophia ziekenhuis) te kunnen. Jan Wildschut was hier de arts. Hij vond dat hij mensen met een kinderwens kon helpen. Dus ons ook. Het maakte hem niet uit dat wij als twee vrouwen die wens hadden. Wat best bijzonder was, omdat de regio best hee religieus is en de regels van het ziekenhuis ook anders waren. Na drie keer proberen werd Mieke zwanger.

Taboes vermijden
In die tijd werd bij heteroseksuele koppels sterk benadrukt dat je nooit aan je kind moet vertellen over de donor en het geheim moet houden. Dat was voor ons geen optie. Jan Wildschut vertelde dat na de Tweede Wereldoorlog veel kinderen met donorzaad waren geboren, zonder te weten wie hun vader was. Bij ons was het duidelijk dat een man was betrokken, maar niemand wist hoe, tenzij wij het vertelden.

Toen Juul klein was en vragen stelde, vertelden we dat we 'een zaadje van de dokter' hadden gekregen. Dat was genoeg uitleg voor die leeftijd. Op de middelbare schoolleeftijd begon het meer te spelen wanneer vriendinnen begonnen na te denken en vragen te stellen. Het was een natuurlijk proces.

Op latere leeftijd zei Juul dat ze mee wilde doen aan 'Spoorloos' om haar vader te vinden, maar die drang leidde nooit tot actie. Als er nieuws was over donorkinderen die hun vader hadden gevonden, bespraken we dat en polsten we haar reactie. Bij de keuze voor een anonieme donor hielden we altijd in gedachten dat als ze later wilde zoeken, we zouden meehelpen. We wilden altijd open zijn, om taboes te vermijden. Als anderen vroegen naar haar vader, gaven we haar de vrijheid om te zeggen: 'Vraag dat maar aan mijn moeders', om te voorkomen dat zij iets moest uitleggen wat wij begonnen waren. We zaten niet in de positie om het geheim te houden, zoals sommige andere ouders.

Tijdens de opvoeding ontdekten we wel dingen tegen die wij ‘lastiger’ konden plaatsen. Want pas op het moment dat Juul ontdekte wie de donor was, wist ze wat ze had van Mieke als biologische moeder, Jan Wildschut als donorvader en van Carla vanuit de opvoeding. Het was voor ons een cadeau dat de donor bekend werd. Dat het de arts was vind ik niet goed, maar ik was wel blij dat Juul dat laatste stukje heeft kunnen toevoegen aan haar leven. Met de kennis van nu is de keuze voor een onbekende donor lastig. Een bekende donor is wel idealer.

In oktober 2020 lazen we in de krant dat 17 donorkinderen van gynaecoloog Jan Wildschut afstamden. We dachten eraan dat we hem als arts hadden gehad, maar we besloten Juul niet meteen te benaderen, omdat ze op vakantie was. Maar de volgende dag belde ze al, omdat ze het al had gelezen. Het gesprek had impact, want alles veranderde toen. Nadat Juul terugkwam, besloot ze het verder uit te zoeken en in januari 2021 kwam de uitslag, die ons niet verrasten.

De klankbordgroep 
We zijn nu twee jaar verder. Er zijn nu 30 donorkinderen bekend. Maar ik kan het nog steeds niet rijmen met het beeld wat ik van hem had. Alleen het feit blijft dat hij grenzen over is gegaan. Wat moreel verwerpelijk is en waar veel mensen pijn en verdriet van hebben.

Het komt ook door de klankbord groep waar ik in zit, waar kinderen verwoorden wat het betekent in hun gezin of andere gezinnen. Dit is een groep die de donorkinderen van Wildschut en de ouders die daarbij betrokken zijn vertegenwoordigd. Ik vond het mooi om daar een rol in te kunnen spelen. Dat gevoel is wel steeds groter geworden, omdat er zoveel meer kanten aan zitten dan ik dacht toen ik eraan begon. Onze situatie is vrij simpel geweest in vergelijking met andere gezinnen waar ik weleens wat over hoor. En wij hebben daar vrede mee. Maar als je dat niet hebt en je zit middenin dat verdriet, dan kan ik me voorstellen dat het heel moeilijk is om daarover te praten. Het is iets wat niet opgelost kan worden, maar het vergroten van bewustzijn van ieders verhaal zou goed zijn. Als kind overkomt dit je gewoon, omdat je er niks over te zeggen hebt gehad. Maar als ouders heb je wel zelf de beslissing kunnen maken om te kiezen voor een anonieme donor. Het is een voor een deel het gevolg van je eigen beslissing.

* Dit ervaringsverhaal is geschreven vanuit een persoonlijke ervaring, dit kan voor iedereen anders zijn.