Onbedoelde zwangerschap kan mogelijk invloed hebben op de gezondheidsuitkomsten van moeder en kind. Om te onderzoeken hoe het met hen gaat na een onbedoelde zwangerschap, hebben onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), het Amsterdam Universitair Medisch Centrum, de Academie voor Verloskunde Amsterdam en Groningen (AVAG) en Fiom, registratiegegevens geanalyseerd van 9803 moeder-kind paren, die eerstelijns verloskundige zorg ontvingen.
Analyse verloskundige zorg bij onbedoelde zwangerschap
Deze grootschalige studie maakte gebruikt van gegevens van onbedoeld zwangere vrouwen* uit VECAS (Verloskundig Casusregistratie Systeem), een registratiesysteem om gegevens uit verloskundigenpraktijken over het beloop van zwangerschap, baring en kraambed te verzamelen. Het ging om gegevens van moeders met laag-risico zwangerschappen die tussen 2012 en 2020 eerstelijns verloskundige zorg ontvingen. Met behulp van deze gegeven onderzochten we de samenhang tussen uitgedragen onbedoelde zwangerschappen en ongunstige gezondheidsuitkomsten van moeder en pasgeborenen.
Gezondheidsuitkomsten van moeder en pasgeborenen
In het onderzoek werden bedoelde zwangerschappen vergeleken met onbedoelde zwangerschappen. Uit het onderzoek bleek dat er bij een onbedoelde zwangerschap een enigszins grotere kans is op vroeggeboorte, een lage Apgar score en op het inleiden van de bevalling. De kans op een keizersnede was juist iets kleiner. In het geval van een onbedoelde zwangerschap ging men ook pas later in de zwangerschap naar een verloskundige voor zorg. Maar, dit laatste was niet de reden voor de gevonden verschillen in ongunstige gezondheidsuitkomsten van moeder en pasgeborenen.
Interpretatie resultaten
De onderzoekers geven aan dat het belangrijk is om te beseffen dat er meerdere oorzaken kunnen zijn voor deze bevindingen. Meer structurele en maatschappelijke ongelijkheden, zoals verschillen in inkomen en opleiding, en stress tijdens de zwangerschap kunnen invloed hebben op de uitkomsten. De onderzoekers pleiten er daarom voor dat zorgverleners en beleidsmakers rekening houden met hun eigen perspectief en neutrale, op maat gemaakte zorg aanbieden, los ervan of de zwangerschap bedoeld was of niet. Voorzorg voor de zwangerschap zou zich bovendien kunnen richten op het verminderen van kwetsbaarheden die gepaard gaan met ongunstige gezondheidsuitkomsten van moeder en pasgeborenen.
* Alle personen die zwanger kunnen raken.