Als er jonge moeders zijn, dan zijn er natuurlijk ook genoeg (jonge) vaders! Daar is niet altijd evenveel aandacht voor. Je hebt seks gehad en nu is zij ongepland zwanger. Je wereld staat op z’n kop. Je toekomstplannen kunnen er opeens heel anders uit gaan zien. Wat wil jij? Wil jij het vaderschap op je nemen? Hoe ga je dat concreet invullen? Wil je (nog) een relatie met haar? En past er in die relatie een baby of vind je het (nog) te vroeg? Dat zijn vragen die bij je kunnen spelen.
Meebeslissen over de zwangerschap
In hoeverre je mee mag beslissen over bijvoorbeeld het wel of niet houden van de baby, is afhankelijk van het meisje. Maar dat houdt niet in dat je zelf geen keuzes mag maken. Bijvoorbeeld als zij kiest om het kindje te houden, wil je dan betrokken zijn? En zo ja, hoe? En als je niet betrokken wilt zijn, hoe ga je om met de situatie dat je een kind hebt waar je geen contact mee hebt? Wat zijn je rechten? Wat zijn je plichten?
Jongens zijn vaak gericht op oplossingen en willen dingen gaan regelen. Ze denken na over welke gevolgen een kind met zich meebrengt, welke praktische oplossingen er moeten komen, hoe het verder moet met school of werk en wat het beste is dat ze kunnen doen.
Als je vader wordt, moet je allerlei dingen regelen en je moet over een aantal zaken nadenken. Dat kun je alleen, met je ouders of bijvoorbeeld samen met een hulpverlener doen. Zaken waar je over na kunt denken zijn bijvoorbeeld:
- Wat zijn mijn rechten en plichten als vader?
- Hoe zit het met het erkennen van het kind en het ouderlijk gezag?
- Wat moet er voor een bevalling geregeld worden?
- Hoe moet ik zaken regelen met school en werk?
- Wat zijn mijn taken als aanstaande vader?
- Wat zijn ervaringen van andere jonge (aanstaande) vaders?
Voorbereiden op het vaderschap
Neem samen met je vriendin de beslissing of jullie het kind willen houden of niet. Blijf samen praten over de mogelijkheden en denk er goed over na of je achter jullie beslissing kunt staan, wat deze ook mag zijn.
Als je een opleiding volgt, probeer deze dan af te maken. Je hebt met een diploma betere kansen op de arbeidsmarkt, waardoor het weer makkelijker is een baan te vinden en een inkomen te gaan verdienen voor je gezin. Bespreek samen de taakverdeling en de ideeën over de opvoeding van het kind.
Wat als er relatiespanningen zijn?
Merk je dat er relatiespanningen zijn tussen jullie? Probeer zoveel mogelijk dingen rondom de zwangerschap samen te doen. Maak bijvoorbeeld samen een mooie babykamer en ga samen naar de verloskundige. Daarnaast is het goed om al vóór de bevalling afspraken met elkaar te maken. Hoe gaan jullie dat straks bijvoorbeeld doen met de zorg voor de kleine? Wie blijft er thuis en wie gaat er naar school of werk? Of regelen jullie oppas? En hoe gaan jullie rondkomen? Welke opleiding wil jij of je vriendin volgen? Een afgeronde opleiding betekent een grotere kans op een baan die bij je past.
Als de relatie wat minder goed gaat
Wat als je nog wel samen bent, maar de relatie loopt gewoon niet? Zij sluit je misschien buiten of jullie hebben dagelijks ruzie. Of, je hebt een nieuwe relatie. Zorg dat je weet waar je aan toe bent en waar je recht op hebt. Relatietherapie is misschien wat overdreven, maar er bestaan organisaties waar jij of jullie samen terecht kunnen.
Wel of geen omgangsregeling met je kind?
Besluiten jullie niet samen verder te gaan, maar wil je wel graag een omgangsregeling met je kind? Om je kind te kunnen zien, hoef je geen gezag te hebben. Wel moet je je kind erkend hebben. Via de rechter kun je vervolgens een omgangsregeling aanvragen.
Wat als de moeder geen toestemming geeft voor erkenning? Vraag dan de rechter om het vaderschap gerechtelijk vast te laten stellen. Volgens de regels mag jij dit als verwekker niet doen. Maar als toestemming van de moeder geweigerd wordt, kun je vervangende toestemming aanvragen. Daarmee krijg je recht op omgang. Heeft de moeder bezwaar? De rechter kijkt naar het belang van het kind. Als de rechter denkt dat het niet in het belang is van kind, krijg je (tijdelijk) geen omgangsregeling.
Moet je alimentatie betalen?
De moeder van jullie kind kan jou verplichten tot financiële ondersteuning. Ook als jij niets met het kind te maken wilt hebben. Als zij wil dat jij je plichten als vader nakomt, kan zij het vaderschap gerechtelijk vast laten stellen. Jij hebt dan onderhoudsplicht en moet alimentatie betalen.
De hoogte van deze alimentatie hangt af van jouw financiële situatie en die van de moeder van je kind. Alimentatie is er voor het kind, tot het 21 jaar is. Het hoeft niet direct aangevraagd te worden. Afspraken hierover maak je samen of met een notaris, advocaat of bij de rechter. Let wel op de kosten en of je er een verzekering voor hebt. Gerechtelijke procedures kosten vaak (veel) geld.
Meer informatie voor jonge vaders
Fiom heeft een folder ontwikkeld met praktische en juridische informatie voor (aanstaande) jonge ouders en opa's en oma's. Op onze website hebben we ook meer informatie over het zelf opvoeden van je kind.
Interessante boeken over (jong) vader worden:
- Smak, Nick Hornby (2007) – Uitgeverij Atlas. Tiener Sam wordt onverwacht vader en moet een aantal moeilijke beslissingen nemen
- Het grote vaderboek, Arend Van Dam (2006) - Uitgeverij Contact. Van zaadje tot omgangsregeling: wat je moet weten als (aanstaande) vader staat hierin beschreven.
- Help, ik heb mijn vrouw zwanger gemaakt!, Kluun (2004) - Podium B.V. Voor mannen die hun vrouw zwanger hebben gemaakt en voor hen die dit nog kunnen vermijden. Ook zwangerschapsjargon komt aan de orde en dingen die je niet tegen je vrouw moet zeggen.
- Je eerste 1000 vaderdagen (2022) - David Borman. Een betrokken vader zijn, wat is dat en hoe doe je dat? Er is zoveel informatie voor (aanstaande) moeders, maar dit boek is speciaal voor jou als vader.
Jong en een kind
Om jonge ouders te helpen, heeft Fiom de brochure ‘Jong en een kind’ (PDF, 2023) uitgebracht. Hierin is actuele praktische informatie te vinden over gezag en erkenning, financiële regelingen en de rechten en plichten van jonge ouders. Ook wordt ingegaan op de onderwerpen huisvesting, opleiding en kinderopvang.
Download gratis
