Fusies/ naamsveranderingen

Toevluchtsoord – het Kopland

Toenmalig adres

Martinikerkhof 11
Groningen

Achtergrond tehuis

In 1845 werd in Groningen een ‘vereeniging tot het vestigen van een Gesticht voor pleegzusters en een Toevlugtsoord voor verwaarloosden’ opgericht. In een deel van de 20ste eeuw was het Toevluchtsoord een tehuis voor zwangere vrouwen, veelal ongehuwd, en hun kind. Met name voor vrouwen uit de regio Groningen en Friesland. Na de bevalling kwamen de moeders terug met hun baby of kwamen alleen de baby’s terug als de moeder afstand had gedaan. De moeder vertrok dan naar elders.

In 1973 verbreedde Toevluchtsoord haar doelgroep naar vrouwen in acute noodsituaties. Eind 1973 viel nog maar 5% van de opgenomen vrouwen in de categorie ‘ongehuwde moeder’ en was Toevluchtsoord voornamelijk een opvanghuis voor mishandelde vrouwen. In 2012 is Stichting Toevluchtsoord gefuseerd met Stichting Huis tot Het Kopland, een organisatie voor huiselijk geweld.

Informatie die bewaard is

Dossiers, kaarten en aantekeningen in schriftjes betreffende ongehuwde moeders / afstandsmoeders en hun kinderen uit de periode 1959-1983. 
De informatie die er in staat is wisselend, van veel tot zeer weinig. Het omvat voornamelijk naam, geboortedatum en datum van vertrek moeder en feitelijke informatie over het kind zoals voeding, ontwikkeling en gezondheid. Er staat meestal niets in over de verwekker of andere omstandigheden.

Het archief van Toevluchtsoord wordt beheerd door Stichting Fiom.

Contactgegevens

Stichting Fiom: afstamming@fiom.nl

Online informatie en foto's

Filmpje over de historie van het pand van Toevluchtsoord

Podcast over Toevluchtsoord, tweeluik 11 juni 1995 en 18 juni 1995

Archieven

Groninger Archief

Toevluchtsoord voor meisjes met afdeling voor ongehuwde moeders aan het Martinikerkhof 12
 

Dit archief bevat onder meer:

  • 2139 verzameling fotoalbums
  • 54 toevluchtsoord voor meisjes met afdeling voor ongehuwde moeders aan het Martinikerhof 12
  • datering ca 1964, fotoalbum, auteursrechten onbekend, oud nr LIV

Inventaris van het Gesticht voor Pleegzusters

Dit archief bevat onder meer:

  • Historisch overzicht
  • Stukken van algemene aard, zoals notulen en jaarverslagen
  • Stukken betreffende taakuitvoering en activiteiten, zoals reglement huisorde; aantekeningen van de directrice mevrouw Hilbrands inzake de werkzaamheden en gang van zaken in het tehuis (1928); aantekeningen over in het tehuis geplaatste meisjes 
  • Stukken betreffende festiviteiten
  • Eigendommen en verzamelde documentatie waaronder krantenknipsel, foto’s, geïllustreerde bijbel

8 Boeken uit het Archief

Foto's

Kort filmpje bij 100 jaar Toevluchtsoord

Het huis aan de Martinikerkhof

Foto van Toevluchtsoord

Groep meisjes Toevluchtsoord met leraressen in het park bij de vijver

Vijf meisjes aan de was op de binnenplaats

Foto’s Toevluchtsoord met toelichting

Video

Toevluchtsoord Groningen korte documentaire, 2023

Interview met oud-medewerkster en oud-bewoner, opgenomen in het oude Toevluchtsoord, Martinikerkhof 11. En de lengte: 30 minuten.

Boeken

Toevluchtsoord 160 jaar. R. van der Kroef, 2007

Toevluchtsoord. Martin Wieldraaijer, 2019. Boek met veel foto’s. Interview met de maker

Toevluchtsoord Groningen korte documentaire

Regels voor toegang tot persoonlijke informatie 
De meeste organisaties hebben regels voor de toegang tot persoonlijke informatie. Zo kan een organisatie bijvoorbeeld eerst aan de moeder vragen of ze bezwaar heeft tegen inzage in haar afstandsdossier. 

Contactregister Nederlandse kindertehuizen 
Heb je in het verleden in een Nederlands kindertehuis gewoond of gewerkt? Via het contactregister Nederlandse kindertehuizen proberen we bewoners en medewerkers van kindertehuizen en moederhuizen met elkaar in contact te brengen.  

Weet jij meer? 
Wij hebben veel informatie over huizen en vindplaatsen van dossiers gevonden, maar nog lang niet alles. We vullen het graag aan. Zie je dat iets niet klopt? Of heb jij meer informatie? Neem dan contact met ons op via afstamming@fiom.nl.