25/09/2018 - Tekst: Angela Jans
Met dank aan de inzet van zo’n honderd vrijwilligers verzorgt vergunninghouder Meiling momenteel adopties uit China, Taiwan en Suriname. Het is niet alleen de enige Nederlandse adoptieorganisatie die uitsluitend met onbetaalde krachten werkt, uniek aan Meiling is ook de begeleiding naar het land van herkomst. Adoptieouders die hun kind gaan ophalen, krijgen altijd iemand mee. Bijvoorbeeld Dorien, coördinator van het Taiwan-team bij Meiling. Zij begeleidde al menige adoptie vanuit Taiwan.
Als Dorien binnenkomt bij adoptieorganisatie Cathwel in Taipei wordt ze begroet als een goede vriendin. De twee andere Meiling-medewerkers die in haar voetspoor volgen, bestuurslid Marco en vrijwilligster Anja, krijgen eveneens een warm welkom. De drie zijn op werkbezoek in Taiwan. Dorien adopteerde jaren geleden haar twee kinderen uit Taiwan. Marco is er voor het eerst (hij is vader van twee kinderen uit China) en Anja was anderhalf jaar geleden in het land voor de adoptie van haar zoon. Cathwel (Catholic Welfare) is een van de drie contacten van Meiling in Taiwan, naast CSS (Christian Salvation Service) en CWLF (Child Welfare League Foundation). De laatste jaren komen er gemiddeld ongeveer twintig kinderen per jaar vanuit Taiwan naar Nederland.
Bij Cathwel liggen verschillende pakketjes klaar – brieven, puzzels , knuffels – met het verzoek aan de Nederlandse delegatie deze te bezorgen bij geadopteerde kinderen in Nederland. Een medewerkster van het tehuis geeft er af en toe een toelichting bij. Ze weet zich alle betrokken kinderen exact te herinneren. “Dit is een brief voor …”, zegt ze. De jongen is vorig jaar hier op bezoek geweest in de hoop zijn geboortemoeder te zien, helaas kon zij hem toen niet ontmoeten. Dat maakte hem heel verdrietig. In de brief geeft ze tekst en uitleg waarom het niet kon. “Hou er rekening mee dat het een pittig verhaal is.” Dorien begrijpt goed wat ze zegt, ze heeft vaker met dit bijltje gehakt, de boodschap komt daardoor gegarandeerd op de juiste manier op de plaats van bestemming. Dat er op deze manier over en weer contact is tussen biologische families en geadopteerden vindt ze heel belangrijk. “Onze core business is om het lijntje tussen ouders en kinderen open te houden.”
Rootsreizen zonder adoptieouders
Bijna alle geboortemoeders van kinderen die vanuit Cathwel worden geadopteerd, zijn daar goed bekend, niet zelden zijn ze in het tehuis bevallen. Daarvoor en daarna krijgen de vrouwen hulp, nadrukkelijk ook bij de overweging hun kind alsnog te houden. Maar zaken als criminaliteit, al dan niet in combinatie met drugs, psychiatrische problematiek, prostitutie, incest en verkrachting, maken dat moeders (en vaders) toch vaak besluiten hun kind achter te laten bij Cathwel. De meeste komen er vervolgens wel minstens één keer per jaar terug.
Later, als de geadopteerden dat willen, helpt de instelling mee om het contact tussen de biologische ouders en het kind te onderhouden. Bijvoorbeeld door de verzending van brieven en cadeaus, maar ook met de organisatie van compleet verzorgde rootsreizen voor geadopteerden. Zij kunnen, zonder ouders, twee weken op vakantie komen in Taiwan. Dan logeren ze in samen met andere geadopteerden in het tehuis, doen ze vrijwilligerswerk en hebben ze, als ze willen en als het mogelijk is, een ontmoeting met hun biologische familie.
Dorien heeft op haar beurt ook een paar ‘cadeaus’ bij zich voor Cathwel, een stapeltje dossiers van aspirant-adoptieouders die dolgraag een kind uit dit tehuis willen adopteren. De medewerkers van het Taiwanese tehuis reageren enthousiast en zeggen dat ze heel snel gaan bekijken of er misschien een match gemaakt kan worden, zodat ze een kindje aan ouders kunnen helpen. Het voelt een beetje onwerkelijk, hier worden ter plekke levenslopen bepaald.
“Of en wanneer er een match is, weet je nooit. Het kan volgende week zijn, maar zo’n dossier kan hier ook nog wel ruim een jaar liggen”, zegt Dorien. Betrokken, doortastend, efficiënt, warm en kundig spreekt ze over de procedures en de gang van zaken in Taiwan. Nadat ze zelf zo’n tien jaar geleden moeder werd in Taiwan, besloot ze zich ook als vrijwilligster in te gaan zetten voor Meiling. Net als Marco en Anja draait ze buiten haar dagelijkse werk menig uurtje als vrijwilliger voor deze vergunninghouder. “Iedereen bij Meiling zet zich in met zijn eigen deskundigheid”, vertelt ze. “Daar maken we gebruik van. Marco zit beroepsmatig in de ICT, Anja is een HR-specialist en ik heb een verpleegkundige achtergrond. We maken als organisatie gebruik van ieders expertise. Op deze manier hebben we als vergunninghouder de beschikking over ongeveer honderd actieve professionals.”
Tehuis telt zeven verdiepingen
Even later bezoekt Dorien de afdeling waar de jongste kinderen verblijven. Twee vrijwilligsters en drie medewerksters zitten bij acht baby’s om met ze te spelen en ze te stimuleren. In twee ledikantjes hangen foto’s van mensen met westerse gezichten: de adoptieouders. Zo kunnen de baby’s alvast wennen aan hun papa en mama, en in één geval ook aan hun broertje en zusje.
Dorien wordt geroepen. Of ze misschien even naar dat ene meisje wil kijken? Natuurlijk! Liefdevol maar met een kritische, professionele blik, pakt ze de baby op. Ze test het reactievermogen, kijkt naar de gezichtsuitdrukking en wiegt het kindje heen en weer. Ondertussen hebben de verzorgers van Cathwel op de grond voor de voeten van Dorien snel wat papieren met achtergrondinformatie over het meisje uitgestald. Niet dat hier nu ter plekke wordt bepaald of het kind wel of niet naar Nederland kan komen, maar de gebeurtenis zou van invloed kunnen zijn. “Ik ga mijn bevindingen in Nederland verder bespreken. Matching is een zorgvuldig proces waar uiteraard meerdere deskundigen bij betrokken zijn”, aldus Dorien.
Als de delegatie even later binnenkomt bij de afdeling waar kinderen vanaf vier jaar verblijven, trekt een vrolijk jongetje met een verstandelijke beperking de aandacht. Hij lijkt een soort theatervoorstelling te geven en danst in het rond. “Gelukkig zijn voor hem onlangs ouders gevonden in Amerika”, zegt Dorien. “Hij woont hier al zo lang, ik denk dat ik hem inmiddels al tien keer heb gezien.”
Het gebouw waarin Cathwel is gevestigd telt zeven verdiepingen. De kinderen wonen apart per leeftijdscategorie. Tot hun zesde jongens en meisjes door elkaar. Daarna zijn er, alleen voor de jongens, een soort gezinsvervangende groepen van maximaal zes personen. Ze zijn ondergebracht in appartementen op de zesde etage. De groepen hebben een eigen woonkamer, keuken en drie slaapkamers: twee jongens op een kamer. Tot hun achttiende kunnen ze blijven, daarna moeten ze op eigen benen gaan staan. “Vaak kiezen ze dan voor het leger”, zegt een maatschappelijk werker. “Dan is meteen weer alles voor ze geregeld: eten, drinken, woonruimte, werk.”
Nederlandse begeleider wordt gewaardeerd
Nederlandse ouders die een kind gaan ophalen in Taiwan, krijgen bij Meiling altijd een vrijwilliger mee op reis. Iemand die de weg weet, de gang van zaken kent. De kersverse ouders kunnen zich dan volledig focussen op het kind, de begeleider regelt de afspraken, maakt desgewenst foto’s en filmpjes. Een ‘luxe’ die de Taiwanese organisaties bij geen enkele ander bemiddelaar van waar ook ter wereld eerder hebben gezien. “We hebben weleens een onderzoek gedaan onder de ouders naar de behoefte aan deze begeleiding”, zegt Dorien. “Bijna 100 procent gaf aan dit als heel prettig te ervaren, al moeten ze wel zelf voor de reis en verblijfkosten van de vrijwilliger betalen. Zijn of haar aanwezigheid neemt een boel zorgen uit handen. Ouders kunnen soms zelf bijna echt niet meer goed nadenken rond de overdracht. Ze hebben dan letterlijk en figuurlijk de handen vol aan hun kind.”
De adoptieouders en begeleiders van Meiling verblijven altijd in hetzelfde hotel. Het biedt ruime kamers met een aparte woonkamer en een keukenblokje. Nog geen dertig meter verderop zit een supermarkt die dag en nacht is geopend. Alles bij elkaar ideaal voor jonge gezinnen.
Er staan tijdens dit werkbezoek naast ontmoetingen met bestaande contacten ook gesprekken op het programma met vertegenwoordigers van twee organisaties waarmee tot op heden nog geen relatie bestaat. Maar wat niet is kan komen, vinden Marco, Anja en Dorien. Ze gaan in ieder geval graag met ze in gesprek. Het initiatief daarvoor komt van de Taiwanezen, zij zijn dringend op zoek naar ouders die kinderen uit hun tehuizen een liefdevol gezin willen bieden. Want al wordt eerst, zoals wettelijk verplicht is, alles op alles gezet om de kinderen bij adoptieouders in Taiwan onder te brengen, dat lukt in tientallen, wellicht honderden gevallen toch niet. Het alternatief is dan dat de kinderen levenslang in een tehuis verblijven, óf ter adoptie naar het buitenland gaan.
*de achternamen van de betrokkenen zijn op verzoek weggelaten.
