In contact komen met je donorkind(eren) kan spannend zijn. Meestal maakt het veel los en roept het verschillende emoties op. Jullie zijn al het hele leven van het kind verbonden, maar jullie hebben elkaar nog nooit ontmoet. Wanneer een donorkind op zoek is naar informatie óf als er een match is via de Fiom KID-DNA Databank, neemt Fiom of Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting (Sdkb) contact met je op. Wat kun je verwachten bij het eerste contact met je donorkind(eren) en hoe bereid je je voor op een ontmoeting?
Je kunt enthousiast zijn of nieuwsgierig, maar mogelijk voel je ook spanning. Het kan ook zijn dat er net andere zaken in je leven spelen die invloed hebben op je gevoel of misschien is je omgeving nog niet op de hoogte van je donatie in het verleden. Contact met je donorkind(eren) kan je antwoorden geven op vragen. Maar het zal ook veranderingen met zich meebrengen. Veranderingen die misschien wel stress geven en die je als positief of negatief kunt ervaren.
Donorkind maakt de keuze voor contact
Voor sommige donorkinderen is het nieuws van een match met de donor of het ontvangen van informatie over de bekende donor al voldoende. Andere donorkinderen nemen even een pauze of willen het liefst eerst schriftelijk contact. Weer anderen willen de donor graag meteen persoonlijk ontmoeten. Het donorkind bepaalt of er contact gelegd wordt.
Als je geregistreerd bent als B-donor krijg je bericht van Sdkb als een donorkind jouw identificerende gegevens opvraagt. Wanneer je weet dat informatie van je is opgevraagd maar er geen verdere vraag tot contact komt, kan dit voor sommige donoren frustrerend of ontgoochelend zijn, weer anderen vinden het prima. Ditzelfde geldt wanneer er een match is, maar het donorkind wil (nog) geen ontmoeting.
Hoe reageer jij als donor op een verzoek tot contact?
Donorkinderen hebben, in het geval van een bekende donor, recht op persoonsidentificerende informatie. Helemaal geen reactie (hetzij schriftelijk of persoonlijk) van jouw kant kan mogelijk een reactie veroorzaken. Donorkinderen kunnen de informatie die ze verkregen hebben, gebruiken om zelf contact te zoeken. Denk van tevoren alvast na over welke wijze, hoe vergaand en op welk tempo contact voor jou passend is. Dit zorgt ervoor dat je zelf mee kunt bepalen welke vorm en mate van contact tussen jou en het donorkind zich gaat vormen.
De een vindt het prettig om contact te leggen via een brief of mail, om dit in een later stadium eventueel uit te bouwen naar een persoonlijke ontmoeting. Anderen willen graag meteen een ontmoeting. Voor iedereen ligt dat tempo anders.
Is een ontmoeting met je donorkind verplicht?
Als donor heb je wettelijk geen verplichting tot contact met kinderen die voortgekomen zijn uit je donatie. De Fiom KID-DNA Databank matcht donoren en donorkinderen op basis van DNA. Wanneer er een match is, neemt een hulpverlener van Fiom contact op met beide partijen. De hulpverlener bespreekt de wensen en verwachtingen zowel met jou als met het donorkind.
Als jullie beiden open staan voor een ontmoeting, is het mogelijk dat de hulpverlener bij deze ontmoeting aanwezig is. Als de wensen en verwachtingen niet hetzelfde zijn, zal de hulpverlener hier een bemiddelende rol in spelen. Ook kun je je jouw eigen tempo aangeven, je houdt zelf de controle. Hierbij kun je een beroep doen op de ondersteuning van Fiom.
Schriftelijk contact
Als het eerste contact gelegd wordt met een brief of mail, dan is dat mogelijk de eerste informatie die het donorkind over je ontvangt. Overweeg wat jij belangrijk vindt om te delen en wat jij belangrijk vindt om te weten. Waarom wil je meer over het donorkind weten of waarom wil je hem of haar leren kennen? Vertel over jezelf en leg uit hoe jij het verdere verloop van het contact graag zou zien.
Je privacy bij identificerende informatie
Heb je er ook al over nagedacht hoeveel jij van jezelf wilt delen? Bedenk dat wanneer je veel identificerende informatie over jezelf deelt, je eenvoudig te vinden en dus te contacteren bent. Social media speelt daarbij een rol. Misschien past het bij je, misschien voelt dat helemaal niet goed. Daar kun je goede afspraken over maken. Eventueel kun je ook je privacy-instellingen op voorhand aanpassen.
Begeleiding van Fiom bij een ontmoeting
Als er met beide partijen is gesproken en beiden staan open voor een ontmoeting, dan wordt een ontmoeting gepland. Een ontmoeting kan als heel spannend worden ervaren. Hoewel je waarschijnlijk erg naar dit moment hebt uitgekeken, is het misschien ook onwennig om een gesprek te voeren met iemand die je nog nooit gezien hebt. Waar moet je beginnen? Daarom zal een hulpverlener van Fiom bij (een deel van) het gesprek aanwezig zijn, om het ijs wat te breken.
Daarna kun je zelf aangeven hoe het gesprek verder verloopt. Eerdere matches hebben ons geleerd, dat de begeleiding van Fiom als steun wordt ervaren. Feit is dat het best ingewikkeld kan zijn om iemand een rol te geven in je leven (en in dat van anderen om jou heen). De hulpverlener neemt daarom na de ontmoeting altijd contact op met beide partijen om na te praten en, indien nodig, zaken op een rijtje te zetten.
Voorbereiding op een eerste ontmoeting met je donorkind
Het kan helpen van tevoren al eens na te denken over een aantal zaken:
- Welke wensen en verwachtingen heb je met betrekking tot contact, een ontmoeting en het contact ná deze eerste ontmoeting?
- Heb je de mensen die belangrijk voor je zijn (bijvoorbeeld je partner, eventuele kinderen) verteld over je donatie in het verleden? Als je dit niet hebt gedaan, heb je een idee hoe je dit zou willen aanpakken? Wat heb je hiervoor nodig?
- Je donorkind ontmoeten heeft ook een impact op je eventuele partner en kinderen.
Het kan hetzelfde maar ook anders aanvoelen voor hen. Wat als zij geen contact wensen met donorkind(eren) uit jouw donatie? Heeft dit impact op jouw beslissingen? Hoe zou je dit aanpakken? Wat heb je hiervoor nodig?
Natuurlijk kan je het ook laten voor wat het is. Maar als je deze zaken al eens hebt overdacht, ben je beter voorbereid op een eventuele match of verzoek tot contact.
Jim: Het was aftasten, want ineens zit je tegenover bloedverwanten die tegelijkertijd een vreemde voor je zijn. Wat onwennig, maar ze waren alle drie nieuwsgierig en betrokken.
Het eerste persoonlijke contact
Ervaring leert ons dat elke ontmoeting anders is. Het kan een positieve ervaring zijn als er meteen een klik is. Je kan fysieke gelijkenissen vinden of interesses met elkaar delen. Maar de ontmoeting kan ook op een teleurstelling uitlopen. Want wat als de andere partij niet zo is als je gehoopt of verwacht had? Jullie achtergronden kunnen erg verschillen, jullie kunnen heel anders denken over donorconceptie. Bovendien kunnen jullie verschillende ideeën hebben over het vervolg van het contact. Iedere ontmoeting is uniek en het is moeilijk te voorspellen hoe deze zal verlopen.
Hoe spreek je elkaar aan?
‘Kind’ of ‘vader’ zijn misschien woorden die in deze situatie onwennig kunnen zijn. Hoe spreek je elkaar aan? Het is een kwestie van zoeken naar een goede vorm. Met de tijd vormt het contact zich en krijgen ook woorden en titels hun plek daarin. Misschien kun je als startpunt gewoon elkaars voornaam gebruiken, maar ook dit is een persoonlijke gevoelskwestie. Het uitspreken van deze onwennigheid breekt vaak ook al een deel van de spanning.
Verwachtingen over het vervolgcontact
Het verlangen naar een ontmoeting met donorkinderen verwekt na jouw donatie is niet ongewoon. Mogelijk speelt het al langer door je hoofd of misschien heb je er nog niet veel over nagedacht. Tot het moment dat je oog in oog staat met de ander, weet je niet hoe deze zal reageren. Zelfs niet hoe je zelf zal reageren. Het kan ook goed zijn dat de ideeën over het vervolg van het contact verschillend zijn. Waar voor de een de cirkel rond is bij een eenmalige ontmoeting, wil de ander misschien het contact voortzetten. Voor sommige is af en toe persoonlijk contact voldoende, waar anderen behoefte hebben aan veelvuldig contact.
Begrip voor elkaar
Bewaak je eigen grenzen, zonder het tempo en de keuzes van de ander uit het oog te verliezen. Je hebt allemaal je eigen gevoelens, achtergrond en leefsituatie. Begrip voor elkaars gevoelens en keuzes, is een goede start om op een prettige manier vorm te geven aan het toekomstige contact tussen jou en je donorkind(eren). Heb ook begrip voor elkaars familie- en gezinssituatie.
Neem de tijd om elkaar te leren kennen. Je kan dingen tegenkomen die je van tevoren niet bedacht had. Zowel gevoelsmatig als in het concrete contact. Wees open over de lastige kwesties die je soms tegenkomt. Geef aan, eventueel met behulp van een Fiom-medewerker, wat goed en wat minder goed verloopt. Dat helpt je bij een gezamenlijke goede vorming van het contact.
Na de eerste ontmoeting
De nieuwe relatie tussen jou en je donorkind(eren) brengt misschien veel vragen met zich mee: wie zijn wij ten aanzien van elkaar? Hoe gaan we met elkaar om? Welke plek krijgt de ander in mijn leven? En hoe introduceer ik deze persoon in mijn sociale netwerk?
En niet alleen voor jezelf, maar ook voor je familie en je partner kan het introduceren van een nieuw persoon in je leven onzekerheid creëren. Gevoelens en verwachtingen hierover kunnen verschillend zijn. Het kan een uitdaging zijn, zelfs spanningen opleveren, om deze relatie een plek te geven in jou en jullie gezamenlijk bestaande netwerk.
Ideeën over hoe een familie eruit ziet gaan schuiven. Grenzen worden opgerekt. Want de traditionele samenstelling is niet meer zoals deze was, maar hoe de samenstelling wel kan zijn is nog niet helder. Het herpositioneren vraagt tijd, ruimte en veel begrip. Het is voor iedereen nieuw en dus onwennig. Hoe de relatie en de familiebanden zich verder ontwikkelen, staat nog volledig open.
Ervaringsverhalen lezen?
Persoonlijke ervaringsverhalen van donoren laten zien welke gevoelens, gedachten en afwegingen meespelen bij het zoeken naar en contact krijgen met hun donorkinderen. Hierover lezen kan geruststellend zijn.