Over DNAzaten
DNAzaten is de podcast van Jelmer en Juul, donorkinderen van gynaecoloog Jan Wildschut die in de jaren tachtig en negentig zijn eigen zaad gebruikte bij vruchtbaarheidsbehandelingen. Jelmer en Juul begonnen de podcasts om op deze manier hun halfbroers en -zussen te leren kennen. Dit is nu uitgegroeid tot een podcast voor en door donorkinderen en ouders van donorkinderen. Ze hebben inmiddels meer dan vijftig halfbroers en -zussen.
Tanita vertelt over hoe het was om op een latere leeftijd te horen dat ze is verwekt met donorzaad. Ook legt ze uit wat ze er van vond dat haar vriendinnen halfzussen bleken te zijn. En wat de onverwachte ontdekking over haar biologische vader voor haar betekent en hoe ze dit een plekje in haar leven heeft kunnen geven.
Deze foto uit groep 5 staat symbool voor mijn verhaal. Op deze foto sta ik met drie vriendinnen. We kennen elkaar al bijna ons hele leven en recentelijk ontdekten we dat we allemaal halfzussen zijn. De moeder van een van deze halfzussen was zelfs bij mijn geboorte, zo dicht staan we bij elkaar. Totdat ik een MyHeritage DNA-test deed, wist ik niet dat ik een donorkind was. Met mijn donkere ogen en haar deed ik de test vooral om mijn etniciteit te achterhalen, gewoon uit interesse. Toen de resultaten binnenkwamen met vermeldingen als 'Dit is je tante of halfzus' en 'Dit is je oom of halfbroer', dacht ik eerst dat het niets voorstelde. Later, toen ik de uitslag aan mijn man liet zien, kwam de vraag bij me op: "Zouden mijn ouders iets verbergen?" De mogelijkheid dat ik donorkind ben, is nooit in me opgekomen. Mijn focus lag bij de DNA-test vooral op etniciteit.
Tanita: “Mijn vader zei dat het hem verbaasde dat ik er niet eerder was achter gekomen en mijn moeder wilde het eigenlijk nog steeds geheim houden.”
Ik ben blij dat ik weet van wie ik afstam
Ineens ontdekte ik dat ik veel halfbroers en -zussen had, ik was match nummer 11. Een halfbroer stuurde me een bericht waarin hij zijn verhaal deelde. Ik had geen idee. Ik had altijd gedacht dat ik enig kind was. Een dag later belde ik mijn ouders. Tijdens dat gesprek hoorde ik ze tegen elkaar zeggen: 'Ze weet het.' Mijn vader was verbaasd dat ik er niet eerder achter was gekomen, terwijl mijn moeder het eigenlijk nog steeds geheim wilde houden. Toen heb ik het aan mijn schoonouders, schoonzus en zwager verteld. Verder wist niemand het. Ook wist ik nog niet zeker of ik zelf contact wilde leggen met mijn halfbroers en -zussen.
Er zou bekendgemaakt worden wie de donor was in een publicatie, maar mijn halfbroer wilde niet dat ik dat uit de krant zou vernemen. Gelukkig heeft hij me uiteindelijk overgehaald om contact op te nemen met de groep. Het voelde ongemakkelijk om stil te blijven, dus uiteindelijk koos ik ervoor om er open over te zijn. Ik vertelde ook aan mijn moeder dat ik het aan iedereen ging vertellen. Inmiddels weet mijn hele familie ervan, wat ik wel prettig vind. De reacties waren meestal geschokt. Ikzelf ben eraan gewend en ik ben blij met wie ik ben en de situatie. Anderen hoeven daar dus geen problemen mee te hebben. Ik ben oprecht blij dat ik het weet, want mijn halfbroers en -zussen zijn een leuke toevoeging in mijn leven. Voorheen was ik altijd alleen, nu heb ik een grote groep mensen die bij me horen. Dat voelt echt fijn.
Tanita: “Zeker omdat ik nu zelf kinderen heb, vind ik het echt wel belangrijk dat ik dat nu weet. Zodat zij dat later ook gewoon weten.”
Ook om bepaalde dingen van jezelf een plek te kunnen geven, je weet gewoon wie je bent. En ik lijk natuurlijk niet op mijn vader. Dat is niet erg, maar nu snap ik ook waarom. Ik heb nooit het gevoel gehad dat mijn vader mijn vader niet is, want ik heb er nooit over nagedacht. Maar het klopt wel nu. Zeker omdat ik nu zelf kinderen heb, vind ik het echt wel belangrijk dat ik dat nu weet. Zodat zij dat later ook gewoon weten. Want wij zijn nu al met meer dan 50 halfbroers en -zussen en als die allemaal kinderen krijgen, zit je over de 200 kinderen die allemaal geen relatie met elkaar mogen krijgen.
Het is niet altijd een keuze
Mijn ouders hebben altijd geweten dat ik een donorkind ben. Toen ik er zelf achter kwam, was ik niet boos. Een geheim wordt steeds moeilijker te delen naarmate het langer duurt. Mijn moeder zei dat ze het eerder had willen vertellen, maar niet wist hoe. Ze was zelfs bang dat ze door dementie het onbedoeld zou onthullen. Ik denk echter dat ze het me waarschijnlijk niet uit zichzelf had verteld. Toch was er ook een kans dat ik erachter zou komen via mijn vriendin.
Dit raakt essentiële aspecten van je persoonlijkheid. De waarheid heeft vaak een helend effect. Mijn moeder heeft jarenlang last gehad van spanning, angst dat ik de waarheid zou ontdekken en zorgen om de mening van anderen. Nu het uitgesproken is, voelt ze een last van haar schouders vallen. Het is fijn dat we er samen over kunnen praten, wat echte rust geeft.
Natuurlijk is de eerste periode uitdagend, maar na verloop van tijd komt er berusting. Het is eigenlijk een fundamenteel recht om te weten waar je vandaan komt. Zeker vanuit medisch oogpunt vind ik dat het je recht is om dit te weten. In sommige situaties weet je niet wie je biologische vader is. Maar als er de mogelijkheid is, vind ik dat je het gewoon moet weten.
Tanita: “Ik ben blij dat ik weet van wie ik afstam.”
Matches voor het leven
Wanneer je erachter komt, is het een persoonlijk proces. Voor degenen die dit nog moeten meemaken, hoop ik dat ze niet hoeven te vechten voor hun rechten bij het ziekenhuis. En ik hoop dat elk donorkind weet wie ze zijn en wie de donor is. Dat is voor mij belangrijk. Ik heb het niet gemist in mijn leven, maar nu ik het weet, brengt het veel rust en helderheid. Het is beter om dit te bespreken via een goed gesprek dan dat je kind er toevallig achter komt. Hoe een donorkind hiermee omgaat, is echter niet voorspelbaar. Ik kan er goed mee omgaan, maar ik begrijp dat anderen er wel moeite mee kunnen hebben.
Tanita: “Het is eigenlijk ook gewoon een mensenrecht om te weten van wie je afstamt. Helemaal als je alleen al kijkt naar het medische verhaal, vind ik dat je dat gewoon moet weten.”
* Dit ervaringsverhaal is geschreven vanuit een persoonlijke ervaring, dit kan voor iedereen anders zijn.
