Meer donorkinderen dan afgesproken

Meer donorkinderen dan afgesproken? Wat betekent dit voor jou als ouder?

Ouders die onder behandeling zijn geweest in een Nederlandse kliniek kunnen sinds 1 april 2025 opvragen hoeveel kinderen er met de donor verwekt zijn. Deze gegevens zijn bekend bij de kliniek waar de behandeling plaatsvond. Er zijn alleen gegevens geregistreerd over behandelingen die plaatsvonden in een kliniek, dus niet in de privé-sfeer.

Meer kinderen per donor dan afgesproken

Donoren die hebben gedoneerd bij een kliniek staan geregistreerd bij Cdkb. Zij houden bij in welke klinieken een donor actief is of was. Bij de start van het register in april 2025 werd duidelijk dat bij sommige donoren het aantal kinderen overschreden is. In Nederland bestond vanaf begin jaren 90 de richtlijn van maximaal 25 donorkinderen per donor. Sinds 2018 is dat veranderd naar maximaal 12 gezinnen. Van de 4684 donoren die geregistreerd staan, hebben 85 donoren meer dan 25 kinderen. Dat is 1,8% van het totale aantal donoren dat geregistreerd staat. Donoren met meer dan 25 nakomelingen worden ook wel massadonor genoemd.

Redenen van overschrijding

Er zijn verschillende redenen waarom de overschrijding kon plaatsvinden. Zo is een aantal donoren ingezet bij een tweede of derde kind terwijl het maximum al bereikt was. Daarnaast is het aantal kinderen per donor door klinieken niet altijd even nauwkeuring bijgehouden. Ook waren er donoren die op meerdere plekken actief waren zonder dat de kliniek op de hoogte was, waardoor een goede registratie niet mogelijk was. Daarnaast is het mogelijk dat er gebruik is gemaakt van een donor van een buitenlandse spermabank, waarbij kans is op een groot aantal nakomelingen.

Denk je dat er in jouw situatie meer kinderen zijn dan afgesproken?

Bijvoorbeeld doordat je in contact bent gekomen met andere ouders die hulp hebben gehad van dezelfde donor als jij. Omdat er in de media gesproken wordt over een massadonor die veel gelijkenissen heeft met de donor die jou geholpen heeft. Of omdat je gebruik hebt gemaakt van een donor van een buitenlandse spermabank, waarbij kans is op een groot aantal nakomelingen. Dit vermoeden kan een grote impact hebben op je kind, op jou, en op je gezin. Hoe ga hiermee om? Laat je het rusten, of wil je er actief mee aan de slag? Wat je twijfels ook zijn, er zijn geen pasklare oplossingen. Elk kind en elk gezin is anders en elke situatie vraagt dan ook om maatwerk.

Wat kan je doen als je meer wilt weten?

Dan kun je bij de kliniek waar je onder behandeling bent geweest meer informatie opvragen over het aantal halfbroers en/of -zussen.

Er is sprake van een overschrijding van de aantallen

Het is duidelijk geworden dat de donor vaker ingezet is dan richtlijnen aangaven. Dit kan veel vragen en zorgen oproepen. Bijvoorbeeld over de eventuele grote aantallen halfbroers en -zussen, hoe andere ouders hiermee omgaan en hoe je kind hiermee om leert omgaan.

Omgaan met overschrijding aantal kinderen: 10 tips

Te weten komen dat je kind veel halfbroers en -zussen heeft, kan voor ouders een onverwachte en emotioneel beladen situatie zijn. Hier zijn tien handreikingen om daar me om te gaan.

Neem de tijd om het nieuws te verwerken
Het is normaal om verschillende emoties te ervaren, zoals verwarring, verdriet of boosheid. Ook gevoelens van falen en schuld komen vaak voor bij ouders die, soms zonder het te weten, gebruik hebben gemaakt van een donor waarbij aantallen zijn overschreden. Geef jezelf de tijd en ruimte om aan dit nieuws te wennen en je emoties beter te begrijpen.
Geef je eigen tegenstrijdige gevoelens aandacht voordat je met je kind in gesprek gaat
Ouders worstelen vaak met tegenstrijdige gevoelens. Aan de ene kant kan je als ouder boosheid en zelfs afkeer voelen tegenover deze situatie of de donor. Aan de andere kant ben je dankbaar en blij dat je kind er is, en weet je dat zonder de donor je kind er niet was geweest. Het kan lastig zijn om met deze tegenstrijdige gevoelens om te gaan. Het is belangrijk om hier aandacht voor te hebben voordat je met je kind hierover praat. Als je de donor afwijst, wijs je ook een deel van je kind en zijn ontstaansgeschiedenis af. Kinderen voelen dit goed aan. Dit kan voor je kind voelen als afwijzing en kan zorgen voor afstand tussen jou en je kind. Het kan het moeilijker maken voor een kind om zelf te vertellen hoe hij het ervaart en bij jou te komen met zijn eigen vragen en emoties.
Zoek betrouwbare informatie
Wanneer je te maken krijgt meer kinderen van dezelfde donor dan afgesproken, kan het zijn dat je er zoveel mogelijk over te weten wilt komen. Dit is een onderwerp waar veel over wordt geschreven in de media. Ook op sociale media is er veel te vinden en geven mensen makkelijk hun mening over dit onderwerp. Het lezen van deze berichten of meningen kan kwetsend zijn of je onrustig maken. Er is veel informatie, maar ook desinformatie te vinden. Niet alle informatie is betrouwbaar, en niet elke mening is goed doordacht. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn.

Betrouwbare informatie over massadonatie en donorconceptie kun je vinden op onze website of bij het Landelijk Informatiepunt Donorconceptie.
Ga met je kind in gesprek en wees open en eerlijk
Net als ieder ander kind zal ook jouw kind een eigen levensverhaal maken. De ontstaansgeschiedenis maakt daar een belangrijk onderdeel van uit. Als ouder is het jouw taak om je kind hierin te ondersteunen. Je kunt je kind laten weten dat jullie een gezin zijn en dat de donoren halfbroers en -zussen hier ook onderdeel van uitmaken. Begin al vroeg met praten over donorconceptie. Fiom heeft een uitgebreid aanbod over hoe je met je kind in gesprek kan gaan over donorconceptie. Er zijn video’s, een online naslagwerk en er worden webinars gegeven. Wees open en eerlijk, ook over dingen die je niet weet of misschien nooit zult weten. Voor kinderen van een massadonor is het belangrijk dat zij zelf kunnen bepalen hoe zij de donor en halfbroers en -zussen zien.
Zoek steun bij andere ouders
Bij één donor zijn vele gezinnen betrokken, zeker in het geval als de aantallen overschreden zijn. Toch is de kans groot dat je de enige bent in jouw omgeving. Het kan fijn zijn om te praten met mensen die in dezelfde situatie zitten. Maar onthoud: elk gezin is anders en volgt een eigen route. In gesprek gaan met een grote groep ouders kan overweldigend zijn. Daarom is onze ervaring dat het helpend kan zijn om eerst in contact te komen met één gezin dat bij je past. Zo kun je rustig ervaringen uitwisselen. Er zijn verschillende manieren om in contact te komen met andere ouders. Zo organiseert Stichting Donorkind gespreksgroepen voor ouders van kinderen van een massadonor. Ervaringsdeskundige hulpverleners van Stichting Donorkind begeleiden deze gesprekken.

Online groepen
Er zijn online groepen waar ouders aan deelnemen. Dit kan helpen, omdat je mee kan lezen en ervaringen kan herkennen. Toch kan het ook lastig zijn, omdat de hoeveelheid aan gezinnen en ervaringen overweldigend kunnen zijn.
Voorbereiden op halfbroers/zussen
Je kunt je kind voorbereiden op grote groepen halfbroers- en zussen door er vanaf jonge leeftijd over te praten. Begin bij de basis: er is een donor die een zaadje heeft gegeven, zodat je kind geboren kon worden. Als het om een donor met veel nakomelingen gaat, leg dan uit dat er veel halfbroers en -zussen zijn. “De donor heeft heel veel mensen een zaadje gegeven om een kindje te krijgen”. Wees vanaf het begin eerlijk over wat je wel en niet weet, wat wel en wat niet kan. Jij weet bijvoorbeeld niet hoeveel kinderen er zijn of waar ze wonen. Je kind zal niet iedereen kunnen leren kennen of een band kunnen opbouwen met iedereen. Pas het verhaal op de leeftijd en ontwikkeling van je kind aan.

Als je kind ouder wordt en er klaar voor is, kun je als je dat wil samen een stapje zetten richting de halfbroers- en zussen. Het is voor ieder kind en iedere ouder verschillend of en wanneer het juiste moment komt.
In gesprek met de omgeving
Massadonoren krijgen veel aandacht in de media. Dit kan vragen opleveren vanuit de omgeving, ook voor je kind. Als ouder kan je jouw kind begeleiden door samen te bespreken welke vragen je kind zou kunnen krijgen en wat je kind daarop kan zeggen. Het kan voor je kind fijn zijn om af te spreken dat je kind ook altijd mag antwoorden met: “Dat moet je maar aan mijn ouders vragen”. Door dit thuis al te bespreken, help je jouw kind om stevig te staan als er vragen komen. Je laat hiermee ook zien dat je er als ouder voor je kind bent en dat er altijd ruimte is om te praten over reacties van anderen.

Je kunt zelf ook in gesprek gaat met de omgeving. Wees niet bang om jouw verhaal te delen als je daar behoefte aan hebt, of om mensen aan te spreken als je het vervelend vindt hoe er over het onderwerp wordt gepraat. Als anderen verhalen of meningen delen, vertel dan ook rustig jullie ervaringen en leg uit hoe jullie hiermee omgaan. Door dit te doen, kunnen anderen beter begrijpen wat het betekent om een donor te hebben waarbij de aantallen overschreden zijn en hoe jullie hier als gezin mee omgaan. Het belangrijkste is dat jullie als gezin stevig staan in wie jullie zijn en wat jullie verhaal inhoudt.
Draag zorg voor de identiteitsvorming van je kind
Wanneer je kind weet dat er veel kinderen van dezelfde donor zijn, kan dat gevoelens van verlies van een eigen identiteit geven. Het idee dat hij ‘de zoveelste in de rij’ is, kan zwaar voelen. Veel van deze kinderen vragen zich af wat hun plek in de wereld is. Ze kunnen zich voelen als een nummer in een systeem, als onderdeel van een 'legbatterij’. Dit kan gevoelens van verdriet en onzekerheid oproepen, vooral als ze nadenken over hun afkomst en wat dat voor hen betekent.

Het is belangrijk dat een kind over zijn gevoelens kan praten. Als ouder kun je helpen door met je kind hierover te praten en te zeggen dat deze gevoelens normaal zijn. Daarnaast kun je je kind ondersteunen in het ontwikkelen van zijn identiteit. Dit doe je door interesse te tonen in de dingen die je kind leuk vindt, ook al zijn dit niet altijd jouw interesses of begrijp je niet altijd waar ze vandaan komen. Ook kun je de talenten van je kind ondersteunen en praten over zijn persoonlijke waarden en gedachten. Zo versterk je het zelfvertrouwen van je kind.
Voorkom een loyaliteitsconflict
Bij donorkinderen is loyaliteit een vaak terugkerend thema. Een kind kan zich schuldig voelen over het willen leren kennen van de donor en halfbroers en -zussen, omdat het bang is zijn ouders teleur te stellen of pijn te doen. Zeker als het kind denkt dat de ouders negatieve gevoelens hebben bij deze persoon of situatie.

Het is belangrijk dat je jouw kind laat weten dat je het steunt in gevoelens en keuzes en dat je hier niet negatief tegenover staat. Dit kun je doen door je kind te helpen bij het uitzoeken van informatie, of het gesprek te starten over wat voor het kind belangrijk is in relatie tot de donor en halfbroers en -zussen, en welk contact het graag zou willen. Stel vragen en toon interesse. Zo zal je kind voelen dat er ruimte is voor iedereen: het eigen gezin, de donor, maar ook voor halfbroers en –zussen. Gevoelens van angst om iemand teleur te stellen zullen dan minder belangrijk zijn.
Omgaan met angst voor onderlinge relaties
Het risico op relaties tussen donorkinderen die onbewust halfbroers en -zussen zijn is een grote zorg bij ouders die een kind hebben dat afkomstig is van een donor met veel nakomelingen. Naarmate kinderen ouder worden, maken zij zich ook zorgen. Registratie en transparantie zijn manieren om hiermee om te gaan.
- Registratie door inschrijving in een DNA-databank.
  Steeds meer donorkinderen schrijven zich in internationale DNA-databanken in zoals Ancestry of Myheritage. Hier kunnen ze andere ingeschreven halfbroers en -zussen vinden. Bekijk meer informatie over deze databanken en de privacyregelingen rondom deze databanken.
- Transparantie door als ouder open te zijn over de situatie zodat donorkinderen zich bewust zijn van het risico en hier alert op kunnen zijn bij het aangaan van relaties.

Tot slot: het is jullie verhaal

Het kan ingewikkeld zijn als er sprake is van een massadonor. Daarom is het belangrijk om te beseffen dat het jullie verhaal is en het gaat om de ontstaansgeschiedenis van je kind. Dit hangt samen met jullie normen, waarden, gewoonten en gezinscultuur. Het is het verhaal van jouw gezin en daar mag je je sterk in voelen. Je kunt dit doen door het veilig en vertrouwd te maken voor je kind: vertel het verhaal, praat er samen over en blijf dat ook doen. Een veilige en vertrouwde omgeving helpt je kind om zich erkend en begrepen te voelen en versterkt de band binnen het gezin. Soms kan je verhaal in de loop der tijd veranderen en dat hoort erbij. Het is jullie verhaal en het ontwikkelt zich mee met jullie als gezin.

Heb je behoefte aan ondersteuning?

Dan kun je gratis met Fiom in gesprek. Een professional van Fiom kan jou in één of twee gesprekken informatie geven, emotioneel ondersteunen en samen zoeken naar een aanpak die past bij jouw situatie. Mocht je in gesprek willen vul dan het contactformulier in of neem contact op via donorconceptie@fiom.nl of 088 126 49 72. We zijn bereikbaar van maandag tot en met donderdag van 9.00 tot 17.00.

Meer donorkinderen dan afgesproken