Wat zijn massadonoren?
Dit zijn donoren met meer nakomelingen dan vastgesteld in de richtlijn. Vanaf begin jaren ’90 gold de richtlijn van 25 donorkinderen per donor. In 2018 werd dit 12 gezinnen per donor. Sinds 1 april 2025 ligt wettelijk vast dat een donor gekoppeld kan worden aan maximaal 12 moedercodes. Bij massadonoren is het aantal van 25 donorkinderen of 12 gezinnen overschreden. Er zijn drie types:
- Donoren die als doel hebben om zoveel mogelijk kinderen te verwekken. Zij houden zich daarbij niet aan de wettelijke vastgestelde aantallen. Zij bieden zich aan via websites voor wensouders, stellen sperma beschikbaar aan buitenlandse spermabanken en doneerden in het verleden bij verschillende Nederlandse klinieken. Deze donoren zijn vaak actief in Nederland én in het buitenland. Vaak gebruiken zij verschillende namen.
- Donoren die onbedoeld en zonder het te weten massadonor zijn geworden. Dit komt doordat de kliniek hun sperma vaker heeft gebruikt dan volgens de richtlijnen afgesproken was. Deze donoren wisten meestal niet dat hun sperma zo vaak werd ingezet.
- Donoren die sperma geven aan buitenlandse spermabanken, zoals Cryos en European Sperm Bank, kunnen nakomelingen krijgen over de hele wereld. In elk land volgen de spermabanken de wettelijke regels. In Nederland mag een donor sperma geven voor maximaal 12 gezinnen, maar deze zelfde donor mag in België dan bijvoorbeeld ook 6 gezinnen helpen. Omdat dezelfde donor dus ook in andere landen ingezet wordt, kan hij wereldwijd heel veel nakomelingen hebben.
Massadonor - Een beladen term
De term massadonor kan vervelend of zelfs kwetsend zijn. Ouders hebben bewust gekozen voor een donor, vaak na een weloverwogen proces. De meeste donoren hebben met goede intenties gedoneerd. Later blijkt dat het maximumaantal nakomelingen is overschreden. Soms met enkele kinderen, soms met veel meer. Hierdoor hebben donorkinderen een groot aantal halfbroers en halfzussen. Zij zoeken naar manieren om hiermee om te gaan.
Het woord massadonor kan onbedoeld een stempel drukken op iets dat juist zorgvuldig en persoonlijk is geweest. Het roept associaties op met misstanden, terwijl de werkelijkheid vaak complexer en genuanceerder is. Veel ouders, donorkinderen en donoren voelen zich klem zitten tussen de terechte zorgen over de overschrijdingen en het maatschappelijke beeld dat wordt geschetst.
Documentaireserie ‘The man with the 1000 kids’
In juli 2024 is de documentaire ‘The man with the 1000 kids’ op Netflix verschenen. Een miniserie over de massadonor Jonathan Meijer waar het onderwerp massadonatie uitgebreid aan bod is gekomen. Voor meer informatie over Jonathan Meijer en massadonoren in het algemeen verwijzen we je graag door naar deze pagina van donorconceptie.nl.
Heb je vragen of behoefte aan ondersteuning?
Via de pagina’s hieronder vind je meer informatie over hoe je als donorkind, ouder of donor met deze situatie om kan gaan. Mocht je in gesprek willen met een professional, vul dan het contactformulier in of neem contact op met donorconceptie@fiom.nl of 088 126 49 72 (maandag t/m donderdag van 9.00 tot 17.00).
